Informacja o dyspozycji na wypadek śmierci

Dyspozycja wkładem na wypadek śmierci, zwana inaczej zapisem bankowym, jest odrębną regulacją od ogólnych zasad dziedziczenia. Dotyczy ona posiadaczy rachunku oszczędnościowego, rachunku oszczędnościowo-rozliczeniowego lub rachunku terminowej lokaty oszczędnościowej. Osoby te mogą wystosować pisemne polecenie skierowane do banku, w którym zobowiązują go do wypłaty wkładów bankowych na rzecz konkretnie określonych osób. Prawa będące przedmiotem zapisu bankowego zostają wyłączone ze spadku po posiadaczu rachunku. Zapis tego typu jest jednostronną czynnością prawną dokonywaną przez posiadacza rachunku na wypadek jego śmierci. Oznacza to, że postanowienia zawarte w zapisie będą realizowane dopiero po śmierci posiadacza rachunku. Prawa majątkowe wskazane przez posiadacza rachunku przechodzą wraz z jego śmiercią na rzecz zapisobiercy, niezależnie od tego czy jest on powołany do dziedziczenia z mocy testamentu lub ustawy. Ustanowienie dyspozycji wkładem na wypadek śmierci nie zmienia oczywiście w żaden sposób możliwości dysponowania środkami na rachunku przez jego posiadacza. Osoba na rzecz której zostaje ustanowiony zapis bankowy powinna również pamiętać o tym, że przyjęcie tego typu zapisu wiąże się z koniecznością zapłacenia podatku od spadków i darowizn.

Katalog podmiotów na rzecz których może zostać ustanowiony zapis bankowy jest zawarty w Prawie bankowym. Obejmuje on małżonka, wstępnych, zstępnych i rodzeństwo posiadacza. Zbiór ten ma charakter zamknięty, co oznacza, ze jedynie z kręgu tych osób posiadacz rachunku może wybrać adresata zapisu bankowego. Ponadto posiadacz rachunku musi także wskazać konkretną kwotę pieniężną, którą chce przekazać danej osobie. Co istotne, prawo określa maksymalną wartość zapisów bankowych jednego posiadacza rachunku. Wynosi ona dwudziestokrotność przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw bez wypłat nagród z zysku, ogłaszanego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego za ostatni miesiąc przed śmiercią posiadacza rachunku. 

Art. 56. Dyspozycja wkładem na wypadek śmierci (Dz.U.2012.0.1376 t.j. - Ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Prawo bankowe)

1. Posiadacz rachunku oszczędnościowego, rachunku oszczędnościowo-rozliczeniowego lub rachunku terminowej lokaty oszczędnościowej może polecić pisemnie bankowi dokonanie - po swojej śmierci - wypłaty z rachunku wskazanym przez siebie osobom: małżonkowi, wstępnym, zstępnym lub rodzeństwu określonej kwoty pieniężnej (dyspozycja wkładem na wypadek śmierci).
2. Kwota wypłaty, o której mowa w ust. 1, bez względu na liczbę wydanych dyspozycji, nie może być wyższa niż dwudziestokrotne przeciętne miesięczne wynagrodzenie w sektorze przedsiębiorstw bez wypłat nagród z zysku, ogłaszane przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego za ostatni miesiąc przed śmiercią posiadacza rachunku
3. Dyspozycja wkładem na wypadek śmierci może być w każdym czasie przez posiadacza rachunku zmieniona lub odwołana na piśmie.
4. Jeżeli posiadacz rachunku wydał więcej niż jedną dyspozycję wkładem na wypadek śmierci, a łączna suma dyspozycji przekracza limit, o którym mowa w ust. 2, dyspozycja wydana później ma pierwszeństwo przed dyspozycją wydaną wcześniej.
5. Kwota wypłacona zgodnie z ust. 1 nie wchodzi do spadku po posiadaczu rachunku.
6. Osoby, którym na podstawie dyspozycji wkładem na wypadek śmierci wypłacono kwoty z naruszeniem ust. 4, są zobowiązane do ich zwrotu spadkobiercom posiadacza.

 wzór dyspozycji na wypadek śmierci